ردیف و قافیه در شعرهای ابتدیی

مهمترین آرایه های ادبی در ادبیّات فارسی عبارتند از: تشبیه. استعاره. کنایه. حقیقت و مجاز.واج آرایی. سجع. موازنه و ترصیع. جناس. اشتقاق. تکرار و تصدیر. مراعات نظیر. تلمیح. تضمین. تضاد.تناقض. حس آمیزی. ایهام.لف و نشر. اغراق
1- ردیف: کلمه یا کلمات تکراری که در پایان ابیات به معنای یکسان به کار می روند، ردیف می گویند. آوردن ردیف در شعر اختیاری است. شعری که دارای ردیف باشد، به آن مُردّف گفته می شود. مثال:
ای ساربان آهسته ران، کارام جانم می رود وان دل که با خود داشتم، با دلستانم می رود
2- قافیه: به واژه هایی که در پایان مصراع ها می آید و یک یا چند حرف آخر آن ها مشتــرک می باشـد. در بیتی که ردیف وجود داشته باشد، کلمات قافیه قبل از آن می آیند و در بیتی که ردیف نداشته باشد کلمات قافیه در پایان بیت می آیند. آوردن قافیه درابیات شعر اجباری است.
مثال:سرو چمان من چرا میل چمن نمی کند همدم گل نمی شود یاد سمن نمی کند
دل مــن همــی داد گفتـــی گــــوایــــی کــه بـاشــد مــرا ازتو روزی جدایی